REACH kán met minder regeldruk

Chemische stoffen moeten veilig zijn voor mens en milieu. De wettelijke verplichtingen voor het registreren, evalueren en toelaten van chemische stoffen (vastgelegd in de zgn. REACH-regels) zijn dan ook aanzienlijk. Nederland heeft als eerste EU-land een plan gemaakt om de regeldruk van de REACH-regels te beperken. Actal heeft over dit plan een advies uitgebracht. De belangrijkste aanbevelingen van dit advies zijn: (1) Schrap verplichtingen voor stoffen die aantoonbaar beperkt effect hebben op gezondheid en milieu. (2) Maak duidelijk hoe de REACH-regels zich verhouden tot de Nederlandse Arbo-regels. (3) Bepleit in Europa dat er geen onnodige verschillen zijn tussen de lidstaten ten aanzien van de grenswaarden en de strengheid van het toezicht. (4) En maak REACH-informatie over ‘veilig werken’ eenduidig en consistent: zorg dat ondernemers antwoord krijgen op hun concrete vragen vanuit de praktijk. Idealiter is er straks één herkenbare REACH-‘zender’ en verwijzen zowel de overheid als de brancheorganisaties hiernaar. 

Hogere lasten van invullen eigen verantwoordelijkheid

REACH legt de verantwoordelijkheid voor het veilig gebruik van stoffen bij de ondernemer. Dit gaat samen met een forse regeldruk en hoge kosten voor het bedrijfsleven, vooral voor het midden- en kleinbedrijf. Dit wordt nog verzwaard door de gelijktijdige invoering van de CLP-verordening met verplichtingen voor etikettering en verpakking voor mengsels. “Een MKB-ondernemer hoorde ik laatst verzuchten ‘een litertje verf gaat gepaard met een kilo papier’. Dat schetst treffend de aanzienlijke verplichtingen”, aldus Jan ten Hoopen, collegevoorzitter van Actal.

Vermindering kosten en regeldruk is mogelijk

Nederland heeft als eerste EU-lidstaat een plan gemaakt om de kosten van REACH te verminderen. Actal juicht dit toe. Het plan bevat veel kansrijke verbeteringen. Bijvoorbeeld: als een sector een algemeen ‘blootstellingsscenario’ ontwikkelt, hoeven de bedrijven in die sector geen bedrijfsspecifiek blootstellingsscenario’s te maken. De overheid kan hierin een belangrijke ondersteunende rol spelen.

Een stap extra zetten

Het kabinet kan extra stappen zetten. Bijvoorbeeld door de risicobenadering verder door te voeren na 2018, en geen verdere eisen te stellen aan stoffen met een beperkt risico voor gezondheid en milieu. Ook kunnen de – Europese en Nederlandse – wetgevingsregimes over gevaarlijke stoffen worden geharmoniseerd om inconsistenties en overlap weg te nemen. Daarnaast kan veel worden bereikt door een betere afstemming tussen EU-lidstaten op het gebied van toezicht.

Vooruitkijken

Actal adviseert om ook verder te kijken dan de problematiek van dit moment. Zo is 1 juni 2018 de deadline voor de laatste REACH-ronde. Vanaf die datum is registratie van stoffen vanaf 1 ton per jaar verplicht; nu nog geldt vanaf 100 ton. Ook vervalt dan de verplichte overlegstructuur van het bedrijfsleven (SIEF). Hierdoor is het voor producenten en importeurs onduidelijk welke verantwoordelijkheid zij straks nog hebben voor het up-to-date houden van de veiligheidsinformatiebladen (VIBs). Ook weten zij niet hoe dan de informatievoorziening in de keten vorm gaat krijgen. Moeten straks alle bedrijven die actief waren in een SIEF, zelf periodiek bij het Europees Chemicaliën Agentschap (ECHA) nagaan of er veranderingen zijn? Deze en andere onduidelijkheden zijn zeer ongewenst. Zij leiden tot onzekerheid en daardoor vaak tot onnodig uitstel van noodzakelijke investeringen. Bovendien maken niet-actuele VIBs het voor afnemers moeilijker om invulling te geven aan hun verantwoordelijkheid voor een veilige werkplek van hun medewerkers.

Download hier:

Het advies

De aanpak REACH van het Ministerie van IenM inclusief reactie op Actal advies