‘Verborgen’ regeldruk door te veel verschillende wettelijke drempels

Voor kleine ondernemingen gelden vaak minder regels. Anders zou hun ‘overhead’ relatief te groot worden. De overheid stelt bij veel regelingen weer andere criteria, drempels en grenswaarden vast, zonder dat duidelijk wordt waarom die verschillen nodig zijn. Actal wilde weten of ondernemers daar last van hebben. Onderzoek laat zien dat zij zich nauwelijks bewust zijn van de maar liefst 136 wettelijke drempels. Het naleven ervan hebben zij uitbesteed aan (interne en externe) adviseurs. De kosten hiervan komen wel voor hun rekening in de vorm van méér werk voor hun werknemers en hogere facturen van zakelijke dienstverleners. Deze regeldruk kan omlaag door drempels gelijk te trekken, overbodige verplichtingen af te schaffen en bestaande vrijstellingen op te rekken. Dit staat in een advies van Actal aan de Minister van Economische Zaken.

Stelsel van drempels is complex en ondoorzichtig
Alleen al in de regelgeving van de Rijksoverheid zitten 136 verschillende drempels. Bekende voorbeelden zijn de drempel van 20 werknemers waarboven een werkgever collectief ontslag mag aanvragen, de drempel van 25 werknemers waarboven hij een Arbo-preventiemedewerker moet aanstellen, en de drempel van 50 werknemers voor het instellen van een verplichte ondernemingsraad. “Het stelsel van drempels is complex en uiterst ondoorzichtig. Het lijkt erop dat het bij iedere regeling anders is. Ondernemers hebben al deze drempels niet op hun netvlies. De problemen en het werk die eruit voortvloeien, worden immers door hun medewerkers en adviseurs opgelost. Een verantwoorde schatting van de regeldruk is daarom niet mogelijk. Wat wel zeker is, is dat de ondernemers voor de kosten opdraaien,” aldus Jan ten Hoopen.

Het waarom van veel drempels is onbekend
Voor een fors aantal van de huidige drempels en verplichtingen staat niet in de wet of de toelichting waarom die drempel er überhaupt is. Hierdoor is onduidelijk of zo’n drempel niet ook hoger had kunnen liggen, zodat minder bedrijven er last van zouden hebben. In andere gevallen lijkt er helemaal geen aanleiding te zijn voor zwaardere verplichtingen bij een grotere bedrijfsomvang. Het kabinet moet dus ook kritisch kijken naar het waarom van drempels en verplichtingen.

Sluit aan bij de Europese indeling naar bedrijfsgrootte
Als in wetgeving een indeling naar bedrijfsgrootte nodig is, moet de Nederlandse overheid aansluiten op de Europese systematiek. Vanaf 2016 onderscheidt Europa vier bedrijfsgroottes: micro, klein, middelgroot en groot. De grenzen zijn gebaseerd op het aantal werknemers en de jaaromzet. Actal adviseert om deze indeling in alle toekomstige Nederlandse regelgeving aan te houden. Alleen als het echt niet anders kan én als dat ook helder wordt uitgelegd, moet een andere indeling mogelijk zijn. Ook bij de herziening van huidige regels moet de overheid steeds kijken of de Europese indeling kan worden overgenomen.

Download hier het advies in pdf

Download hier het onderzoeksrapport

Download hier bijlage bij het onderzoeksrapport